Lịch sử ra đời và ý nghĩa Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11

Dân tộc ta vốn có truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Tôn sư trọng đạo” – những giá trị tốt đẹp đã trở thành đạo lý thiêng liêng, thấm sâu vào tâm thức của mỗi người Việt Nam. Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 chính là dịp để tri ân, tôn vinh những người thầy, người cô đã và đang miệt mài đứng trên bục giảng, truyền đạt tri thức, khơi mở tư duy và dạy cách làm người cho bao thế hệ học trò.

Tuy nhiên, nguồn gốc của Ngày Nhà giáo Việt Nam không phải ai cũng biết. Nhân kỷ niệm 43 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2025), xin gửi đến quý bạn đọc những thông tin về lịch sử và ý nghĩa của ngày lễ đặc biệt này.

Lịch sử ra đời Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11

Ngày 20/11 gắn liền với lịch sử hình thành của tổ chức giáo giới tiến bộ trên thế giới. Năm 1946, tại Paris, một tổ chức quốc tế của các nhà giáo tiến bộ mang tên FISE (Féderation International Syndicale des Enseignants – Liên hiệp Quốc tế các Công đoàn Giáo dục) được thành lập. Đến năm 1949, tại Hội nghị ở Warszawa (Ba Lan), FISE đã công bố “Hiến chương các nhà giáo” gồm 15 chương, tập trung đấu tranh chống quan điểm giáo dục phản khoa học, bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhà giáo và đề cao vị trí của nghề dạy học.

Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, Công đoàn Giáo dục Việt Nam đã tích cực liên hệ với FISE nhằm tranh thủ diễn đàn quốc tế tố cáo tội ác của thực dân, đồng thời giới thiệu những thành tựu của nền giáo dục cách mạng. Năm 1953, đoàn đại biểu Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Quốc gia Giáo dục Nguyễn Khánh Toàn dẫn đầu đã tham dự Hội nghị quan trọng của FISE tại Viên (Áo) và chính thức trở thành thành viên của tổ chức này.

Từ ngày 26 đến 30/8/1957, tại Thủ đô Warszawa, Hội nghị FISE với sự tham dự của 57 quốc gia đã quyết định chọn ngày 20/11 là Ngày Quốc tế Hiến chương các nhà giáo.

Tại Việt Nam, năm 1958, ngày 20/11 lần đầu tiên được tổ chức tại miền Bắc và nhanh chóng trở thành niềm tự hào của đội ngũ nhà giáo. Sau năm 1975, ngày lễ này được tổ chức rộng rãi trên cả nước với nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa; góp phần nâng cao truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo và động viên đội ngũ nhà giáo yêu nghề, tận tâm với sự nghiệp trồng người.

Nhận thức ý nghĩa sâu sắc ấy, ngày 28/9/1982, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ban hành Quyết định số 167-HĐBT, chính thức lấy ngày 20/11 hằng năm là Ngày Nhà giáo Việt Nam. Từ đó đến nay, đây là ngày truyền thống thiêng liêng để các thế hệ học trò bày tỏ lòng biết ơn thầy cô, và để toàn xã hội ghi nhận vai trò của giáo dục đối với sự phát triển đất nước.

Tại HCMUE

Với truyền thống gần 50 năm xây dựng và phát triển, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh luôn xem Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 là một trong những sự kiện ý nghĩa nhất trong năm. Đây là dịp để Nhà trường tri ân đội ngũ giảng viên, viên chức và những người đã cống hiến cho sự nghiệp giáo dục; đồng thời lan tỏa niềm tự hào nghề giáo đến sinh viên – những người sẽ tiếp nối sứ mệnh trồng người trong tương lai.

Hằng năm, HCMUE tổ chức nhiều hoạt động phong phú như gặp gỡ tri ân, lễ tuyên dương, các chương trình văn nghệ, thể thao, cùng các hoạt động truyền thông tôn vinh thầy cô nhằm tạo không khí ấm áp, gắn kết và khẳng định giá trị tốt đẹp của nghề dạy học. Những hoạt động này góp phần nuôi dưỡng tinh thần “Nhân văn – Sáng tạo – Phục vụ cộng đồng”, khẳng định vai trò tiên phong của Nhà trường trong đào tạo giáo viên chất lượng cao cho khu vực và cả nước.

Ý nghĩa của Ngày Nhà giáo Việt Nam

Ngày 20/11 là dịp để mỗi học sinh, sinh viên bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy cô – những người âm thầm cống hiến cho tri thức và tương lai của thế hệ trẻ. Đây cũng là dịp để toàn xã hội trân trọng, tôn vinh và khẳng định vị trí quan trọng của đội ngũ nhà giáo trong sự nghiệp xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Tổng hợp và biên tập: Thế Mỹ (Phòng CTCT&HSSV).